Mediamatic Magazine vol 4 #1+2 Jans Possel 1 jan 1989

Blub Jeah Aaah NOW!

De emancipatie van de zeemeermin

De slechte reputatie van de zeegod Triton, Poseidons zoon, heeft er toe geleid dat de zeemeerman volledig in de vergetelheid is geraakt of liever gezegd uit ons geheugen is verdrongen.

Vergroot

Blub Jeah Aaah NOW! -

Het verhaal gaat dat dit half man/half vis wezen aan het strand van de oceaan vrouwen overviel en gebruikte. Triton werd hierom door Poseidon teruggefloten en gedegradeerd tot dienaar in het gevolg van deze opperzeegod. Bij wijze van straf kopieerde Poseidon Triton 50 keer, waardoor de Tritonen even groot in aantal waren als hun vrouwelijke tegenpolen in het gevolg van Poseidon, de Nereïden.

Deze zeenymfen hebben de gave om verschillende gedaantes aan te nemen. Ze hebben als taak zeelui op te vrolijken en hen te helpen wanneer ze in nood verkeren. Hun schoonheid en hulpvaardigheid hebben in grote mate bijgedragen aan hun populariteit. De gedaante van de Nereïden komt sterk overeen met het beeld dat wij hebben van de zeemeermin: mooie, dienstbare vrouwen met lange blonde haren, verleidelijk kwispelend met hun staart. Kortom: onschuldige wezens. Maar de tijd heeft niet stilgestaan. Begrippen als emancipatie en zelfverwerkelijking zijn ook aan hen niet voorbijgegaan. Heeft dit proces zich bij de meeste Nereïden zeer geleidelijk voltrokken, er is één zeemeermin waarbij het in een razend tempo is gegaan. Zij heeft haar gave om zich te kunnen transformeren uitgebuit en de gedaante van Madonna aangenomen.

In Cherish (1989) zien we haar gekleed in een strak jurkje uitdagend op de grens van zee en strand liggen. In zee spelen drie Tritonen - vriendelijk en behulpzaam - met een zeemeerkindje. Geheel onderworpen aan de grillen en wensen van de zangeres koesteren ze haar geliefde zoontje. ‘Verkleed’ als Madonna heeft de meermin zich onttrokken aan de macht van de (zeemeer)man en heeft ze de rollen omgedraaid.

Hoe het met de emancipatie van enkele van haar zusters in de media is gegaan schetst Philip Hayward in het volgende artikel.