Tjebbe Beekman

Solotentoonstelling

13 Dec 2008
15 Mar 2009
  • GEM
  • Stadhouderslaan 43, Den Haag

Het GEM presenteert de eerste grote museale solotentoonstelling van de in Berlijn woonachtige Tjebbe Beekman (Leiden, 1972), die bekend staat om zijn schilderijen waarop hij op uiterst dynamische wijze stadsgezichten weergeeft. De tentoonstelling beslaat de periode 2003 tot en met 2008, waarbij de recente schilderijen- en tekeningencyclus onder de titel De capsulaire beschaving centraal staat.

Enlarge

Tjebbe Beekman, 'Control Room', te zien in het GEM -

In de tentoonstelling is te zien hoe eerder werk van Tjebbe Beekman - die van 1993 tot met 1997 aan de KABK in Den Haag studeerde - heeft geleid tot zijn meest recente cyclus. Een karakteristiek voorbeeld van dit vroegere werk is Palast (2005), waarvoor Beekman het zogenaamde Sozialpalast (een bekend gebouw in het Westerse district van Schöneberg in Berlijn) als voorbeeld heeft genomen. Er zijn verschillende etages van het vervallen gebouw afgebeeld: rijen ramen, slechts af en toe doorbroken door de ronde vormen van satelliet-schotels. Door de manier waarop de verf is aangebracht, doet het schilderij beweeglijk en levendig aan, net zoals het leven in de metropool dat is.

Tjebbe Beekman werkt volgens een vast stramien. Met behulp van enkele foto’s maakt hij een collage. Naar dit voorbeeld zet hij het schilderij op. Vervolgens legt hij het doek op de grond om het met verschillende lakken, klodders verf, zand, touwtjes en ander afvalmateriaal te bewerken. Dan beziet hij het doek opnieuw en brengt door er nogmaals over heen te schilderen, delen te benadrukken de uiteindelijke compositie tot leven. Hoewel de maatschappelijke referentie ook in eerder werk aanwezig is, wordt deze in de zeventig schetsen en vijf schilderijen onder de gezamenlijke titel De capsulaire beschaving van groter belang. De kunstenaar verwijst naar het gelijknamige boek met de ondertitel Over de stad in het tijdperk van angst van Lieven DeCauter. Essentieel gegeven in het boek is dat de snelheid van onze technologie en de steeds scherpere maatschappelijke tegenstellingen ons doen terugtrekken in de veilige begrenzingen, danwel ‘capsules’ van bijvoorbeeld onze voertuigen en in architecturale cocons, zoals shoppingmalls, gated commuties en pretparken. De zeventig schetsen, die beschouwd kunnen worden als illustraties bij de vijf schilderijen, vormen tezamen een beeldatlas waarin dit soort ‘capsulaire fenomenen’ worden weergegeven en met elkaar in verband worden gebracht.

Een van de meest opvallende schilderijen uit deze cyclus is Control Room, een schilderij waarop een ontelbaar aantal blauwe beeldschermen hun vale licht werpen op een verder bijna geheel verduisterde ruimte. Pas als je goed kijkt zie je dat er achter deze beeldschermen menselijke figuren opdoemen. Deze controlekamer houdt alles erbuiten in de gaten, maar is zelf met geen enkele realiteit meer verbonden. Begrenzing en controle lijken in het werk van Beekman niet te zorgen voor de beoogde veiligheid, maar juist voor eenzaamheid en doelloosheid. Beekman geeft hier een niet al te rooskleurig beeld van onze huidige maatschappelijke situatie.

De tentoonstelling is van 13 december 2008 tot 15 maart 2009 te bezoeken in het GEM in Den Haag. Ga naar de website van het GEM voor meer informatie.