"Dinsdagmorgen"

Jeanne Gompers' brief van 20 Juli 1943 aan haar pleegmoeder "Tante" Marie Frijda in Utrecht

Jeanne's laatste brief geschreven vanuit de Hollandsche Schouwburg, gedateerd "Dinsdagmorgen", zonder twijfel Dinsdag 20 Juli 1943.

Lieve Mevr. Frijda,

Wat ben ik ontzettend geschrokken vanmorgen toen ik heb vernomen dat Flip doorgestuurd is naar W.B. Ik begrijp er niets van. Vooral van die Portugeesche grootouders. Nu weet ik niet wat ik doen moet als er een transport gaat. Eerst was er sprake van dat er vannacht een transport naar Vught zou gaan maar gaat gelukkig niet door. Nu wachten we maar weer Donderdag af. Nu hoop ik maar voor die tijd iets van Flip te horen want anders weet ik werkelijk niet waar ik aan toe ben. Als hij vandaag maar niet al door moet naar Polen.
Van Portugeesche grootouders weet ik niets af. Daarom ben ik zo bang dat ik hem niet meer zal ontmoeten. Dat kan er ook nog net bijkomen. Ik ben er zo zenuwachtig over dat kan ik u niet zeggen.
Ik was al zo blij dat hij daar op het bontatelier zat te werken.
De mensen met Palestina papieren worden vandaag ook doorgestuurd. Daarom vertrouw ik er niet zo op. Het zal mij toch niet gebeuren dat ik Flip niet meer zal ontmoeten.
Schrijft U direct als u iets hoort, dat hoef ik wel niet te vragen, dat weet ik wel dat u dat vanzelf zal doen. Bé* is gelukkig weer thuis. En verzorgt hij wel weer de pakjes. Bericht U het hun ook even van Flip want het is niet zo makkelijk om hier te schrijven. Schrijft u ook aan Mevr. Duijvis direct?
Als ik vertrek bericht ik het hun wel even. Schrijft u het ook van Flip. Ook heb ik geen postpapier en postzegels meer. Kunt u daar ook voor zorgen dat ik dat krijg. Met mijn benauwdheid gaat het beter. Het is weer voorbij. Komt u morgen nog in A.(msterdam). Misschien zie ik u nog even. Ik ben zo erg blij voor Riek dat Bé weer terug is. Ze zijn nu weer thuis. Schrijft u hun direct want anders stuurt Bé Flip ook een pakje. Ik help hier iedere dag op de ziekenzaal. Dat geeft wat afleiding en slaap hier in een lekker bed. Schrijft u het Flip ook maar.
Nu lieve Mevr.Frijda, hopelijk hoor ik gauw iets goeds want anders ben ik ongelukkig.
Zojuist ontvang ik hier van Flip ook een adresveranderings-kaart: Barak 57.
Nu lieve schat, ik zal proberen flink te zijn. Vele kussen van je liefste
Jeanne.

Zojuist horen wij dat morgen, woensdag, een transport naar Vught gaat. Ik denk dat ik nu naar W.B. ga. Wanneer dat is weet ik nog niet.

Dag.

Verklaring:

Het is zeker dat deze brief op Dinsdag 20 Juli 1943 geschreven is, af te leiden uit de tekst in de brief en gecombineerd met de in Juli 1999 ontvangen informatie van het NIOD, waaruit ook bleek dat Jeanne de volgende dag, Woensdag 21 Juli 1943, het Kamp Vught binnengebracht werd. De inhoud van de brief geeft aan dat Jeanne in de periode dat Flip in Vught was, waar hij in het bontatelier heeft gewerkt, al die tijd, vanaf in elk geval 11 Juni 1943, 6 weken in de Hollandsche Schouwburg heeft gezeten. Zo’n lang verblijf in de schouwburg heeft zij zelf ooit wel eens aan mij genoemd.
Terwijl Jeanne op 21 Juli in Vugt aankwam, was haar man Flip de 17e Juli vanuit Vugt naar Westerbork doorgestuurd vanwaar hij op 20 Juli met de laatste trein naar Sobibor is gezet, waar hij direct bij aankomst op 23 Juli 1943 is vermoord.
Zij hebben elkaar dus met enkele dagen gemist en daardoor, waar Jeanne al zo bang voor was, elkaar nooit meer gezien.

  • Bé was Bé Koker, samen met zijn vrouw Riek Elburg vrienden van Jeanne en Flip Gompers.