Tim Zijlstra

Report: Creativity in Business #3

De derde editie van Creativity in business bracht drie totaal verschillende creatieve ondernemingen aan het licht. Aan de hand van een presentatie werd het project kort uitgelegd, de vragenronde bood ruimte om dieper in te gaan op het idee en het businessmodel. Vernieuwende samenwerking kan een vruchtbare bodem bieden voor verrassende creatieve plannen.

Forza
Als eerste kwamen Robin de Vroede en Elias Reinheimer van Forza aan het woord. Forza is een gameplatform voor mobiel internet waarbij voor en tijdens sportevenementen games kunnen worden gespeeld. Dit product is tot stand gekomen door de samenwerking van IM Solution - producent van technische platforms voor onder andere SMS en MMS - Uluru Beagle - ontwerpbureau voor product- en serviceconcepten - en de gameontwikkelaar Ex Machina. Robin (IM Solution), Elias (Uluru Beagle) en Frank van Oirschot (Ex Machina) kwamen elkaar tegen op het GSMA Mobile World Congress in Barcelona. Ze bleken een gezamenlijke interesse te hebben, namelijk sport en in het bijzonder voetbal. Terug uit Barcelona zijn ze samen een concept gaan ontwikkelen dat het gat tussen voetbalclub, sponsor en supporter moest verkleinen.

Resultaat: hun eerste gezamenlijke project, Forza - een online game met een quiz, het verzamelen van Panini-plaatjes en polls over de wedstrijd, zoals bijvoorbeeld "was de rode kaart terecht of niet?". Online worden de antwoorden verwerkt en teruggekoppeld naar de gebruikers, waardoor een hechtere band ontstaat tussen de supporters, club en sponsoren.

Forza

Forza is nog niet in de lucht en vol in ontwikkeling wat verschillende vragen van het publiek opriep. Vooral over de financiering: "Hoe denken jullie geld te verdienen met een gratis game?" Aangezien ze Forza stap voor stap ontwikkelen tot het uiteindelijk online gaat, staan ze open voor verschillende businessmodellen. In principe koopt een club het spel, vooral om de relatie met haar supporters te versterken. Sponsoring komt om de hoek kijken door bijvoorbeeld tussen de vragen door reclame te maken.

Iemand uit de zaal vroeg zich af wat ze deden met het kopen van portretrechten voor de Panini-plaatjes. Foto's van voetballers zijn tot in het extreme verbonden aan verschillende rechten van diverse partijen. Zo kunnen de rechten van een foto van een gezicht tot en met de schouders in handen zijn van de ene partij en een foto van iemand zijn gezicht tot en met zijn middel, van een andere. Afhankelijk van waar de foto gemaakt is en wat er precies op staat zijn er vele partijen betrokken bij de rechten op foto's van voetballers. Forza heeft een creatieve oplossing gevonden om deze rechten te omzeilen: videokaartjes, dus met bewegende voetballers. Op video's zitten namelijk andere rechten dan op foto's. Robin moest na deze discussie snel weg, aangezien hij nog diezelfde avond naar de Amsterdam Arena moest voor de Champions League kwalificatiewedstrijd tegen Dynamo Kiev. Zou een goed resultaat op het veld, een deal met Ajax dichterbij brengen?

VanMoof
Jasmijn Rijcken kwam naar voren en zette de VanMoof No. 5 fiets in het midden van het publiek. De stadfiets heeft ze samen met Sjoerd Smit ontwikkeld en is al meer dan een jaar een groot succes. De samenwerking tussen Jasmijn - die de sales en marketing doet -en industrieel ontwerper Sjoerd Smit, heeft tot een fiets geleid die vooral esthetisch gezien vernieuwend is. Dit bleek een succesformule aangezien de fiets al in vele grote wereldsteden te koop is. Vooral designwinkels en -tijdschriften hebben de VanMoof omarmd, niet de gebruikelijke manier waarop een fiets een hit wordt.

Een fiets moet volgens VanMoof functioneel, duurzaam, betaalbaar en stijlvol zijn. Zonder te veel speciale of losse onderdelen "die toch alleen maar kapot kunnen gaan.”

Zo is bijvoorbeeld de voorlamp verwerkt in het frame van de fiets en is er een nieuwe versie met het slot geïntegreerd in het frame. Ook VanMoof leert van de creatieve samenwerking tussen professionelen uit verschillende hoeken. Niet alleen de samenwerking tussen een marketingspecialist en een industrieel ontwerper bleek vruchtbaar. Ze leren ook van het gebruik van technieken en materialen uit aanverwante industrieën.

VanMoof

De eerste vraag uit de zaal: “Hoeveel kost een VanMoof?”.
"De fiets ziet er niet goedkoop uit met zijn gelikte uiterlijk, maar heeft zeker een goede prijs als je naar de traditionele fietsenmerken kijkt," aldus Jasmijn. Daaropvolgend werd gevraagd of de fiets niet in grote mate een succes is door de effectieve marketingcampagne achter VanMoof, Jasmijn antwoordde dat het in eerste instantie om de kwaliteit en ontwerp van de fiets gaat en dat heeft de fiets tot een succes gemaakt. Ze hopen nog steeds verder te groeien en proberen zo veel mogelijk naar de consumenten te luisteren. Via sociale media kunnen gebruikers meepraten over het ontwerp van de fiets. Op deze manier is het eindproduct gebruiksvriendelijker en komt het tegemoet aan de directe wensen van de consument. Geen gesloten ontwerpfase, waarbij alleen de fabrikant en de leveranciers een vinger in de pap hebben, maar een creatief ontwerptraject met ontwerper, gebruiker en leveranciers. Co-creatie dus.

Redesignme
Tot slot kwam Maxim Schram aan het woord, oprichter en directeur van Redesignme.com. Co-creatie staat centraal bij zijn website die nu ongeveer drie jaar in de lucht is. Op de website kunnen opdrachtgevers een ‘open challenge’ uitschrijven waarop de ‘community’ kan reageren. De ‘community’ zijn de leden van de website. Dit kunnen zowel professionals als eindgebruikers zijn die het leuk vinden om te ontwerpen. Deze mensen helpen mee met het ontwerpproces, de co-creatie van een product, en worden daarvoor beloond als ze het beste idee inzenden. Zo is er ruimte tijdens het ontwerpproces voor ideeën van buiten de eigen organisatie. Dit in tegenstelling tot een gesloten ontwerpproces, waarbij leveranciers en eindgebruikers te laat in het proces wordt ingeschakeld, volgens Maxim. Deze manier van ontwerpen bleek een groot succes en heeft al tot veel creatieve en innovatieve ideeën geleid zoals bijvoorbeeld deze 'theezakhouder' voor Pickwick.

Redesignme

"Wat is het verschil tussen een ontwerpwedstrijd en co-creatie?", vroeg iemand uit de zaal. Het beste ontwerp wint immers een geldbedrag en de mogelijkheid dat zijn idee wordt uitgevoerd. Maxim benadrukte dat bij co-creatie het ontwerp tot stand komt door middel van de wisselwerking tussen de gebruikers van de website en de uitschrijver van de opdracht. Een grote en diverse pool van ontwerpers van verschillende niveaus kan meedenken over de uitgeschreven challenges. De opdrachtgevers kunnen reageren op de ideeën en zo samen met "stakeholders" tot het beste ontwerp komen.
Iemand uit de zaal vroeg zich af hoe hij hier dan zijn geld mee verdiende. Ten eerste betalen de opdrachtgevers om een challenge uit te zetten, ten tweede kunnen Maxim en zijn team tegen betaling hulp bieden bij het uitschrijven en promoten van de challenge. Toch blijven professionele ontwerpers nodig, met specifieke kennis en ervaring. Maar ook in zo'n geval blijft Redesignme bruikbaar als creatief klankbord, als voelsprieten voor wat de eindgebruiker daadwerkelijk wil.