project: Anna Rottier, Kirsten Schoetteldreier

LOST LAND

Lost Land is a fusion of opera, modern dance and spoken word, based upon Purcell’s Dido and Aeneas.

De kern van het verhaal Lost Land is dat noch integreren, noch teruggaan eenvoudig is voor mensen die hun land hebben verlaten; het betreft gevoelens die heel diep gaan. Kies je voor het ene, dan kies je tegen het andere - dat geeft pijn. Dit geldt net zo goed voor vluchtelingen als voor mensen die kiezen voor een ander land wegens werk, of liefde.

De hoofdpersonen in Lost Land hebben (gedwongen) gekozen: Dido om in Carthago te aarden, en Aeneas – uiteindelijk – om door te reizen. Dido en haar hele volk hebben hard moeten werken, eerst om het land te bemachtigen, en daarna om het tot een thuis te maken. Net als alle vluchtelingen hebben ze verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun toekomst, en een positie van machteloosheid moeten omkeren. Dit geldt het sterkst voor Dido: naast haar eigen behoefte aan zekerheid is ze verantwoordelijk voor de belangen van anderen. Haar relatie met Aeneas is een poging om meer zekerheid te creëren in haar positie als aanvoerster van een minderheid en als vrouw. Het is een groot risico en er is geen weg terug, daarom is haar reactie op het mislukken zo extreem. Voor mensen die een traumatische ervaring hebben meegemaakt zoals vluchtelingen is het zich opnieuw aan iets binden een groot risico en kan een mislukking grote negatieve gevolgen voor hen hebben.Naast Dido maken we haar onderdanen mee; die maken zich afhankelijk, zij moeten vertrouwen, hun lot in de handen van anderen plaatsen. En ook zij dragen het verlies van het thuisland in zich. Zelfs tweede generaties, die nooit “hun” land hebben gekend, houden dit gevoel. In Lost Land staan de persoonlijke verhalen symbool voor universele, dagelijks gebeurtenissen.

Fragmenten van repetities. Door: Dame Jeanne Theater

Alle rechten voorbehouden

IDEE

Lost Land vertelt het verhaal van mensen die hun wortels zijn kwijtgeraakt; de worsteling om je opnieuw ergens thuis te voelen. De opera Dido and Aeneas van Henry Purcell vormt de basis om dit verhaal in de vorm van een muziektheatervoorstelling te kunnen vertellen.

LOST LAND is een productie van Muziektheater KlangK en Dame Jeanne Theater.

Kirsten Schötteldreier is artistiek leider van Lost Land en muziektheatergroep KlangK: “Eigenlijk was het uitgangspunt het lamento van Dido: When I am Laid in Earth, een aria die iedereen raakt, onafhankelijk van leeftijd en achtergrond, zonder de gezongen tekst te hoeven begrijpen: De paradox van een universele eenzaamheid. Ik wilde weten waar de zo duidelijk aanwezige eenzaamheid en uitzichtloosheid in dit prachtige muziekstuk vandaan komt. Bij verder onderzoek kwam ik een heel actueel verhaal tegen van twee mensen, die beiden gedwongen worden hun “thuis” te verlaten om een nieuw leven ergens anders op te bouwen. Dido en Aeneas zijn het symbool van de wens om opnieuw te beginnen; wat hen niet lukt omdat ze door hun ervaringen het vertrouwen in een nieuw begin verloren hebben."

DOEL & WERKWIJZE

De muziek van Purcell is naar ons idee het ideale voertuig om mensen emotionele toegang te geven tot het thema “niet thuis voelen". In Lost Land wordt het stof van de opera afgeblazen, zonder de schoonheid ervan te ontnemen.

KlangK wil mensen die geen toegang hebben tot opera verrassen met de kracht van barokmuziek en voor operapubliek de afstand tot opera verkleinen. Dit laatste bereiken we onder meer door opera te combineren met teksttheater. Zodoende is toneelauteur Anna Rottier - artistiek leider van Dame Jeanne Theater - erbij betrokken, die gesprekken voert met mensen die om verschillende redenen hun land hebben verlaten. De aria's blijven intact, en worden vervlochten met deze teksten.

Om de verschillen van de personages onderling in Lost Land te benadrukken wordt ook de fysieke taal geïntegreerd: Waar voor Dido de klassieke zang een uitdrukkingsmiddel is, is dat voor Aeneas de moderne dans, rap en urban poetry.

Door de keuze om tekst, urban dance etc. te integreren met klassieke opera, waaruit we rigoureus voor het verhaal overbodige stukken hebben verwijderd, ontstaat een nieuw verhaal waarin het thema “niet thuis voelen” voor iedereen herkenbaar is, zowel voor mensen die geen verbinding hebben met opera, als voor mensen die de opera al kennen.

VORM

De kostuums zijn wit en bestaan onder andere uit grote kragen die ontworpen zijn door beeldend kunstenaar Berenice Güttler. Deze hebben niet alleen visueel een sterke impact (het openen of terugtrekken van het individu), maar versterken en veranderen ook de klank van de gezongen stukken.

Het gebruik van grote witte vlaggen staat symbool voor aankomen en vertrekken en de communicatie met elkaar op grote afstand. Alle theatrale elementen in Lost Land staan op zichzelf, zodat de zuivere schoonheid van de 17de-eeuwse vocale muziek nog steeds tot zijn recht komt.

PUBLIEK

Het publiek figureert als immigranten in deze voorstelling.

De toeschouwers worden ontvangen als een volk dat op zoek is naar een nieuw thuisland. Bij binnenkomst krijgen ze een vragenlijst. Dit refereert aan de papieren die reizigers moeten invullen voor ze het land van bestemming mogen betreden. Echter, er wordt niet gevraagd naar de naam en adresgegevens. Mensen moeten 3 vragen beantwoorden, zoals: 1) Wat associeer je met je geboorteland? (een ding, gevoel, geur, persoon of gebeurtenis). 2) Noem een positieve én een negatieve reden om te emigreren? 3) wat is heimwee voor jou?

Het publiek loopt langs de cast, die een 'sound-tunnel' vormen. Aan het einde van dit 'levende' gangpad, zit een actrice - bij wijze van vreemdelingenpolitie - en zet de antwoorden in een computer en geeft de mensen een stempel en dan mogen ze doorlopen.

NIEUWE MEDIA

De woorden, zinnen en quote's van het publiek worden aan de douane-tafel in een computer gezet en direct geprojecteerd op de witte kostuums en de witte vlaggen.

Ook zullen deze uitspraken spontaan verwerkt worden in de rap-teksten.

Zo ziet het publiek zijn eigen gedachten over thuis voelen en weg willen, over binnenland versus buitenland, over bekend terrein versus vreemd gebied, in een geheel nieuwe context als onderdeel van de voorstelling.

De gedachten van het publiek zetten we direct om in een kunstvorm, zowel in taal als in beeld, zoals bijna iedereen tegenwoordig grote en kleine gedachten deelt in de social media. Met het grote verschil, dat je nu behalve anderen ook zelf met je eigen gedachten wordt geconfronteerd. Iedereen heeft een mening, en nu wordt deze mening direct teruggekoppeld naar het publiek. Een sublieme manier om de dialoog met de (nieuwe) omgeving én met jezelf aan te gaan.

We hopen dat deze vorm een grote impact heeft op het publiek waardoor de toeschouwers zich nog bewuster zijn van hun eigen ideeën over integratie en migratie, de hoofdthema's in Lost Land.

Dit is een manier om de impact van allerlei gedachten te meten.

Combinatie opera, teksttoneel, urban dance & poetry, én nieuwe media.

Daarbij...om ergens te integreren, moet je de dialoog aan gaan met je omgeving.

'Social media' als middel om te integreren. De toeschouwers gaan via de nieuwe media de dialoog aan met de artiesten/personages en het hele publiek, als manier om de nieuwe/vreemde omgeving te leren kennen. Je eigen uitspraken terugzien en -horen, werkt als mentale voorbereiding op het arriveren op een nog onbekende plek. Dit i.t.t. Dido & Aeneas die jarenlang moesten rondzwerven en enorme afstanden moesten afleggen, zonder enige kennis over het land waar ze zich moeten settelen.

KERN

De afstand tussen landen wordt ogenschijnlijk steeds kleiner, omdat we gewoon met iemand in Afrika kunnen skypen. Maar als we oog in oog staan met die Afrikaan is de kloof haast onoverbrugbaar. En dat geeft problemen, die we niet kunnen overzien, omdat we elkaar niet begrijpen en kunnen bereiken.