'89 - Who's Afraid of Democracy?

15 nov 2014

Wat is er nog over van de hoop die men in Oost-Europa koesterde ten aanzien van de vrije markt, het recht om te stemmen en de vrijheidsdroom van 1989? Heeft de democratische belofte woord gehouden?

Vergroot

'89 - Fotograaf Jan Boeve

Het grootste deel van de bewoners van de voormalige Sovjet-Unie en Oost-Europa stond te juichen toen na 1989 het meerpartijensysteem en de vrije markteconomie werden ingevoerd. Door de massale privatisering, de economische schoktherapie en de snelle invoering van democratie bevonden veel landen zich echter lange tijd in een staat van verwarring en desoriëntatie. De kapitalistische transitie is beslist niet vlekkeloos verlopen – en de democratische evenmin.

We praten over deze ontwikkelingen in drie voormalig communistische landen: Hongarije, Polen en Kroatië. Wat zegt het succes van populistische rechtse partijen in Hongarije ons? Wat is er nog over van de idealen van Solidarnósć? En welke positie bekleedt Kroatië in het hedendaagse Europa? We stellen deze vragen aan de Poolse journalist Slawomir Sierakowski, de Kroatische schrijfster Slavenka Drakulic en de Hongaarse socioloog Tibor Dessewffy.Lousewies van der Laan zal dit programma modereren.

Slawomir Sierakowski – Polen
Slawomir Sierakowski is een Poolse socioloog, journalist en oprichter en directeur van Krytyka Polityczna (Politieke Kritiek), de grootste Oost-Europese beweging van liberale intellectuelen, artiesten en activisten, met delegaties in Oekraïne en Rusland. Ook is hij voorzitter van het Institute for Advanced Study in Warschau. Sierakowski heeft beurzen gekregen van Yale, Princeton en Harvard en van het Instituut voor Human Sciences in Wenen. Hij schrijft voor diverse kranten waaronder The Guardian, El País, Haaretz, Die Tageszeitung, Dissent en Transit. Hij wordt een van de meest invloedrijke Polen genoemd door “Polityka”, “Wprost” en “Newsweek”.

Slavenka Drakulic – Croatia
Slavenka Drakulic is geboren in Kroatië (voormalig Joegoslavië) in 1949. Haar boeken en essays zijn in vele talen vertaald. Zij schrijft voor diverse nieuwsbladen en tijdschriften, zoals The Nation, La Stampa, Dagens Nyheter, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Eurozine en Politiken. Haar laatste boek met essays Een gids door het museum van communisme: fabels van een muis, een papegaai, een beer, een kat, een mol, een varken, een hond en een raaf werd gepubliceerd in februari 2011.

Tibor Dessewffy - Hungary
Tibor Dessewffy (geboren op 28 december 1962) is een Hongaarse socioloog en jurist en promoveerde in Amsterdam. Hij won de Pro Scientia Prijs en de Erdie Ferenc Prijs voor zijn academische verdiensten. Dessewffy is wetenschappelijk leider van onderzoek aan het World Internet Project in Hongarije en lid van de National Council for Communism and Information Technology. Daarbij is hij momenteel voorzitter van de denktank DEMOS en universitair hoofddocent aan de faculteit van sociale wetenschappen van de Eötvös Loránd Universiteit in Boedapest.