14 Oct 2004

Kind en Kleur

Kleurrijke kindertelevisie

Kleurrijke kindertelevisie! Het project Kind en Kleur, een opleidingstraject voor schrijvers van multicultureel drama. Een initiatief van het STIFO en het Maurits Bingerinstituut gericht om kindertelevisie kleurrijker te maken.

Op Amsterdamse lagere scholen heeft meer dan de helft van de leerlingen ouders met een niet-Nederlandse achtergrond. In andere grote steden zal dat niet veel anders zijn. Vreemd genoeg zie je dat nauwelijks terug in kinderprogramma’s op televisie. Vandaar het project Kind en Kleur, een opleidingstraject voor schrijvers van multicultureel drama. Kind en Kleur is een initiatief van het STIFO en het Maurits Bingerinstituut en is er op gericht om kindertelevisie kleurrijker te maken.

Het resultaat van Kind en Kleur II is negen korte films waarin ‘kleur’ op allerlei manieren aan bod komt.

Bijvoorbeeld door Sapney - de droom, een verhaal geïnspireerd op de Bollywoodfilm. Het Indiase Bombay produceert per jaar meer films dan zijn Amerikaanse tegenhanger, Hollywood. Toch bereiken maar weinig Bollywoodproducten de Nederlandse kijker. Bij Raju, de hoofdrolspeler van Sapney - de droom (scenario: Rishi Chamman, regie: Hansje Quartel, VPRO), thuis kijken ze daarentegen voortdurend naar de vrolijke Bollywoodfilms vol muziek, zang en dans. Raju is er dol op; zijn kamer hangt vol met posters van Indiase filmhelden. Zijn fantasiewereld en de werkelijkheid lopen soms door elkaar; er springen plotseling prachtige danseressen tevoorschijn en er wordt gezongen en gedansd. Hij is verliefd op Lisa, een goudblond Nederlands meisje dat zich wel aangetrokken voelt tot die wonderlijke wereld van hem. Maar een paar rotjochies proberen daar een stokje voor te steken en Lisa gaat ook nog eens verhuizen. Geheel in Bollywood-stijl wordt iedere emotie uitvergroot. Als Raju Lisa dreigt te verliezen zoomt de camera in op zijn triest staande reebruine ogen terwijl een enorme regenbui zich over hem uitstort. Uiteindelijk is Sapney een liefdesverhaal waar iedereen zich in kan herkennen.

Ook Dat zit wel snor (scenario Gülsah Dogan, regie Tamara Miranda, IKON) is universeel. Iedereen is onzeker over wat er met je lichaam gebeurt als je ouder wordt. Bij de Turkse Hayal is het vooral de angst om later een snor te krijgen. Ze schaamt zich ook voor de zwarte haren op haar armen en benen en is zo onzeker dat ze stiekem een lange broek onder haar korte rokje draagt. Je verwacht natuurlijk dat een meisje zo gauw ze de deur van het ouderlijk huis achter zich dichtslaat en zich onbespied waant, haar hoofddoek afgooit en hoge hakken tevoorschijn tovert of zoiets. Het leuke is dat haar moeder juist heel modern is en het maar niks vindt dat Hayal met een hoofddoek draagt; zelfs háár moeder droeg er geen. Een dagje naar de hammam (het badhuis) met haar tante en haar moeder’s vriendinnen doet Hayal veel goed. Eindelijk durft ze gewoon mee te gymen en doet ze op aandringen van haar vriendinnetjes mee aan de playbackshow op school. Want niemand kan zo goed Shakira nadoen als zij.

In Mzungu (scenario & regie Katrijn Lont, EO) zien we Nederland door de ogen van Sam. Ze heeft wel een Nederlandse achtergrond maar ze is geboren in Afrika. Haar vader gaat weer in Nederland wonen en zij moet mee. Natuurlijk wil ze helemaal niet weg uit dat zonnige, vrolijke Afrika. Als ze hier aankomen regent het pijpenstelen en is het koud. Geen wonder dat ze heimwee heeft. Als ze haar walkman opzet en naar Afrikaanse muziek luistert, waant ze zich even weer daar. Windmolens veranderen in palmbomen en de streekbus waarop ze staat te wachten is opeens een kleurig busje vol zingende Afrikanen. Haar buurjongetje is zwart, maar hartstikke Nederlands. Ook hier wordt gespeeld met verwachtingspatronen en vooroordelen, wat heel goed uitpakt.

Zo komt in iedere film een andere cultuur of een ander thema aan de orde. Sprookjes uit Perzië (Aap en schildpad, NMO) en Indonesië (De zolderkoningin, KRO), de herinnering van een jongetje aan Korea, het land waar hij is geboren (Zoete Tomaat, KRO); een jongetje dat kennismaakt met de Joodse cultuur (Matzes, NIK Media) een geadopteerd jongetje dat de Nederlandse taal niet spreekt komt er achter dat hij door boeken en folders op te eten letterlijk de zinnen die daarin staan kan reproduceren (De papiervreter, NPS) en een meisje dat een schilderij gelukkig maakt door het kleur te geven (Het beeldloze schilderij, TROS).

Voor het eerst te zien tijdens Cinekid in 2004:
De papiervreter, regie Simone van Dusseldorp
Sapney, de droom, regie Hansje Quartel
Matzes, regie Margien Rogaar
Het hart van een aap, regie Sahand Sahebdivani & Mickey Smid
Dat zit wel snor, regie Tamara Miranda
Zoete tomaat, regie Paul Rigter
Mzungu, regie Katrijn Lont
Het beeldloze Schilderij, regie Marc Waltman
De Zolderkoningin, regie Sytske Kok